Jak dobrze wybrać szczoteczkę do zębów?

Jak dobrze wybrać szczoteczkę do zębów?

Szczoteczka do zębów to główne domowe narzędzie do walki z próchnicą. Bez niej nawet najlepsza pasta nic nie wskóra. Żeby jak najefektywniej spędzić czas w łazience trzeba zaopatrzyć się w odpowiedni sprzęt. W tym wpisie skupiam się na manualnych modelach, które od XV wieku stopniowo ewoluowały, aby przybrać obecną formę. Sami przyznacie, że stając przed półką w drogerii można dostać oczopląsu. Zatem jak dobrze wybrać szczoteczkę do zębów? Czym kierować się przy wyborze? W czym tkwią różnice pomiędzy poszczególnymi modelami?

Anatomia szczoteczki

Wszystkie szczoteczki zbudowane są podobnie, składają się z trzonka(rączki) oraz główki.  Wybierając szczoteczkę należy dokładnie przyjrzeć się obu elementom. Rączka szczoteczki powinna wygodnie leżeć w dłoni, nie może być za cienka bo podczas mycia będzie Wam zwyczajnie niewygodnie. Grubsza rączka jest wygodniejsza ale z drugiej strony nie może być zbyt ciężka.

Silikonowe lub gumowe wstawki stabilizują uchwyt a czasem nawet wymuszają prawidłowy ustawienie palców. Przydają się także gdy ręka jest mokra a my potrzebujemy stabilnego chwytu by wykonać szczoteczką precyzyjne ruchy.  Optymalna długość rękojeści to od 11 do 17 cm, wszystko zależy od tego jak dużą macie dłoń.

Rączka szczoteczki może być na całej długości prosta, ale w sklepach znajdziecie także takie które posiadają jedno albo dwa zgięcia. Takie udogodnienia mają na celu zwiększenie waszej skuteczności w docieraniu do trudno dostępnych miejsc. Przy zakupach zwróćcie uwagę na połączenie pomiędzy główką a rączką. Może być ono sztywne lub elastyczne. Ten drugi wariant sprawdza się u osób które mają tendencję do zbyt mocnego przyciskania szczoteczki. Dzięki elastycznemu połączeniu nacisk na zęby będzie nieco mniejszy.

Drugi element  na który trzeba zwrócić uwagę to włosie szczoteczki. Mało kto z Was pamięta szczoteczki z naturalnym włosiem końskim, świńskim czy każdym innym  w którym chętnie zagnieżdżą się bakterie. Obecnie rządzą włókna syntetyczne: nylonowe, perlonowe, co z higienicznego punktu widzenia jest dużo lepsze. Każdy włosek szczoteczki powinien być idealnie, fabrczni wypolerowany tak, by podczas szczotkowania nie ranił dziąseł w niekontrolowany sposób. M.in. dlatego powinno wybierać się szczoteczki renomowanych firm, które dbają o każdy etap produkcji i mamy pewność, że ich produkt będzie atraumatyczny dla naszych zębów i dziąseł.

Szczoteczka miękka, średnia czy twarda?

Założę się, że to na co zwracacie uwagę podczas zakupów szczoteczki do zębów to jej twardość – to pierwsze kryterium którym powinniście się kierować podczas wizyty w drogerii. O co z tym w ogóle chodzi i jakie ma znaczenie dla Waszych zębów?
W szczotkach miękkich włosie jest najcieńsze, jego średnica mieście się w przedziale 0,18 – 0,2 mm.  Cieńsze włoski mają tylko specjalne szczoteczki do implantów 0,08-0,012 mm. Szczoteczki średnie (inaczej miękko-twarde) mają włosie o średnicy 0,2 do 0,25 mm, natomiast w twardych włoski mają od 0,25 do 0,3 mm szerokości.  Dobór odpowiedniej grubości włosia tak na prawdę dyktuje stan zdrowia waszych zębów i dziąseł. A kto go lepiej oceni, niż dentysta?

Najczęściej zalecana jest szczoteczka średniej miękkości, która dobrze sobie radzi z oczyszczaniem zębów jak i z niewielkimi stanami zapalnymi dziąseł. Szczoteczki twarde wymagają bardzo świadomej techniki szczotkowania, gdyż nieprawidłowo używane potrafią więcej zaszkodzić niż pomóc. Osobiście, nie polecam ich swoim pacjentom a w literaturze nie znalazłam żadnych konkretnych wskazań do ich stosowania. Wbrew pozorom, za lepsze oczyszczenie zębów wcale nie odpowiada twardość włosia, tylko prawidłowa technika szczotkowania.

Miękkie szczoteczki do zębów wskazane są dla osób u których doszło do zaostrzenia stanu zapalnego dziąseł, przy zwiększonym krwawieniu, ropnych wysiękach, wzroście ruchomości zębów. Wskazane są także u osób cierpiących na wrzodziejące zapalenie dziąseł lub przyzębia. Wyłącznie miękkiej szczoteczki można używać do szczotkowania zębów metodą Bassa.  Miękką szczotkę używa się okresowo, po ustąpieniu dolegliwości powinno się wrócić do szczoteczki średniej.

Skoro wybraliście już miękkość szczoteczki przyjrzyjcie się dokładnie jej główce. Po pierwsze sprawdźcie jaki ma rozmiar (niestety nie jest to w żaden sposób oznaczane, trzeba zrobić to “na oko”).  Wielkość główki szczoteczki dla dorosłych powinna mieć  ok 2,5 – 3 cm długości. Najlepsza będzie taka, która będzie obejmowała 3 sąsiadujące zęby, także inną szczoteczkę wybierze drobna, filigranowa kobieta, a inną mocno zbudowany, wysoki mężczyzna. Główki szczoteczki mogą mieć różny kształt, być prostokątne, owalne czy też trapezowate ale ten parametr nie ma większego znaczenia przy użytkowaniu.

Podczas zakupów przyjrzyjcie się włosiu szczoteczki. Jest ono ułożone w pęczkach, pomiędzy którymi zachowane są małe przestrzenie ułatwiające dokładne wypłukanie szczoteczki po myciu i lepsze jej schnięcie. Pęczki mogą być ułożone w równych rządkach lub koliście. Mogą stać prostopadle do główki, albo być pochylone, przez co poszczególne pęczki będą się krzyżować. Wszystko to po to, żebyście mogli lepiej doczyścić zęby.

Włoski szczoteczki dla dorosłych będą miały około 1 cm wysokości.  W każdym pęczku mogą być ścięte na równo lub ułożone w kształt odwróconej litery V. Ponadto szczoteczki mogą się różnić wzajemnym ułożeniem poszczególnych pęczków, inaczej mówiąc – mają różne fryzurki. Całe włosie może być “ścięte” na równo. Szczoteczki do lepszego oczyszczania powierzchni zgryzowych będą miały włosie ścięte piramidalnie, natomiast szczoteczki dla osób z naklejonym aparatem stałym po środku będą miały kilka rządków niższych włosków.

W niektórych szczoteczkach manualnych kilka pęczków może być zastąpionych gumowymi wypustkami. Wypustki te mogą być okrągłe w przekroju, ustawione z brzegu szczoteczki – w takiej postaci odpowiadają za masaż dziąseł. Płaskie wypustki ustawione w środku szczotki służą do polerowania zębów, powinny się sprawdzić u osób u których mocniej odkłada się osad – palaczy czy też fanów kawy i herbaty.

W niektórych modelach szczoteczek manualnych włókna zaopatrzone są w indykator zużycia. Jest to barwnik, który stopniowo się wypłukuje.  Gdy włoski szczoteczki wyblakną to znak, że należy ją niezwłocznie zmienić. Włosie w szczoteczkach może być jednokolorowe lub poszczególne pęczki mogą się między sobą różnić barwą.

Osoby które regularnie szczotkują swój język na pewno wiedzą, że na rynku dostępne są szczoteczki z dodatkową gumową powierzchnią na główce. Jest ona umieszczona po drugiej stronie niż włoski i przeznaczona do oczyszczania brodawkowatej powierzchni języka.

Szczoteczki do zadań specjalnych

W większych drogeriach czy sklepach z artykułami do higieny jamy ustnej bez problemu znajdziecie szczoteczki do zadań specjalnych. Są one zaprojektowane z myślą o konkretnych przypadkach:

  • Szczoteczki międzyzębowe służą do oczyszczania szerokich przestrzeni między zębami lub  tych trudno dostępnych pod przęsłami mostów. Mogą one mieć one długi trzonek z wymiennymi końcówkami albo krótkie trzymadełko z niewymienną szczoteczką.

  • Szczoteczki do protez – wygląda jak przerośnięta szczoteczka do zębów z włosami ustawionymi z dwóch stron. Nadaje się także do oczyszczania ruchomych aparatów ortodontycznych.

  • Szczoteczki jednopęczkowe  -wspomagają higienę trudno dostępnych miejsc. Można nimi myć zarówno ostatnie zęby trzonowe jak i powierzchnię pod drutem stałego aparatu na zęby.

Jak dobrze wybrać szczoteczkę do zębów?

  1. Dobierz szczoteczkę do swoich potrzeb. Jeżeli cieszysz się w miarę zdrowymi zębami (nie wg Ciebie, tylko Twojego dentysty), nie krwawią Ci dziąsła to oznacza, że dotychczasowe zakupowo-szczoteczkowe wybory były trafne. Jeżeli jest inaczej, tzn. ciągle pojawiają się nowe ubytki lub z dziąseł leci krew przy najmniejszym dotknięciu to znaczy, że gdzieś podczas mycia notorycznie pojawia się błąd.
  2. Poproś o pomoc w doborze swojego stomatologa, on najlepiej określi parametry jakie powinna spełniać twoja szczoteczka po zbadaniu kondycji twoich zębów i dziąseł. Wspólnie podejmiecie decyzję: miękkie czy średnie włosie.
  3. Będąc w gabinecie koniecznie poproś o instruktaż higieny.  Doskonal swoją technikę szczotkowania!
  4. Gdy już będziesz wiedział jakiej twardości włosie wybrać model wybrać, poszukaj czegoś co Ci się na prawdę podoba. Istnieje duże prawdopodobieństwo, że im ładniejsza szczoteczka tym chętniej będziesz po nią sięgał.
  5. Nikt nie powiedział, że musisz mieć jedną szczoteczkę. Możesz także stosować kilka szczotek naprzemiennie uzupełniając mycie szczoteczkami do zadań specjalnych.

Jak prawidłowo użytkować szczoteczkę do zębów?

  1. Przed pierwszym użyciem szczoteczkę należy zdezynfekować. Najprostszą metodą jest wyparzenie jej czyli polanie świeżo zagotowaną wodą.
  2. Zabieg wyparzania powinno się powtarzać ok 2 razy w tygodniu.
  3. Regularnie wymieniaj szczoteczkę do mycia zębów. Standardowo – raz na 3 miesiące. Pamiętaj jednak, że gdy widzisz pierwsze objawy zużycia (rozchodzące się na boki włoski) lub niedawno byłeś chory musisz zmienić ją szybciej.
  4. Pamiętaj żeby przed szczotkowaniem opłukać szczoteczkę. Po pierwsze – to nieco ją odświeży. Po drugie – w ten sposób przygotujesz włosie do pracy. Będzie miękksze i delikatniejsze.
  5. Po myciu dokładnie opłucz szczoteczkę pod bieżącą wodą.
  6. Po myciu przechowuj szczoteczkę w pozycji pionowej z główką u góry, tak by oda po myciu mogła ściekać po rączce.
  7. Nie zamykaj szczoteczki w szczelnym opakowaniu, powinna mieć dostęp do powierza.
  8. Zadbaj o to żeby szczoteczki domowników nie stykały się miedzy sobą.
  9. Unikaj 7 najczęstszych błędów szczotkowania.
  10. Szczoteczka to nie wszystko! Koniecznie włącz do walki z próchnicą  pastę do zębów, nitkę dentystyczną lub irygator.
  11. Nie zapomnij o regularnych kontrolach oraz profesjonalnym czyszczeniu zębów przynajmniej raz do roku.

Pierwotnie ten tekst miał obejmować wszystkie dostępne na rynku szczoteczki: manualne, elektryczne, soniczne, ultradźwiękowe. Osoby zainteresowane 3 ostatnimi modelami muszą uzbroić się cierpliwość. Poczułam, że nie mogę wrzucić wszystkiego do jednego wora. Szczoteczka manualna wymaga poświęcenia szczególnej uwagi – w końcu to ona jest najczęściej wybieranym przez pacjentów narzędziem do czyszczenia jamy ustnej oraz gadżetem bez którego co poniektórzy nie wyobrażają sobie życia!

W 2003 roku Massachusetts Institute of Technology poprosił w ankiecie Amerykanów o wskazanie wynalazku bez którego nie potrafili by się obyć. W wynikach 31% nastolatków oraz 42% dorosłych wskazało właśnie na szczoteczkę do zębów. Dla tych ludzi szczoteczka była ważniejsza niż samochód, komputer osobistym, telefonem komórkowym oraz kuchenka mikrofalowa. Jeżeli dotarliście do tego momentu, to podejrzewam, że podzielacie zdanie badanych 😉 Myślę, że teraz będziecie mogli dokonać świadomych zakupów i wybrać dla siebie idealną szczoteczkę.


Drogi czytelniku! Jeżeli spodobał Ci się mój wpis, lub uważasz, że komuś może się przydać, będzie mi bardzo miło jeżeli go polubisz, skomentujesz i/lub podasz dalej. To dla mnie znak, że podoba Ci się moja działalność. Nic tak nie mobilizuje do dalszej pracy jak Twój głos!

ZapiszZapisz

ZapiszZapiszZapiszZapisz

ZapiszZapisz